- niedziela, 25 kwietnia 2021 11:15
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli "kary na występnych kapłanów"
Tym razem przyjrzymy się sprawom obyczajowym z początków XVII wieku.
Obecnie jakby częściej słyszy się lub czyta informacje o duchownych, którzy w jakiś sposób naruszyli normy obyczajowe lub prawne. Wydaje się jednocześnie, że kiedyś takie rzeczy nie miały miejsca. Tymczasem, jak można się dowiedzieć z lektury starych, kilkusetletnich dokumentów, kiedyś mimo wszystko nie było dużo lepiej.
Prześledźmy to na podstawie dokumentów kościelnych z pierwszej połowy XVII w., i to w dodatku z naszego regionu. To Ordiantiones et Decreta Archiepiscopi Gembicki, dokument pochodzący z 1617 r., a wydany drukiem w 1907 r. przez ks. Pawła Panske w Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Są w nim opisane pewne wybryki lokalnych duchownych, ze wskazaniem nazwisk i miejscowości, w jakich pełnili posługę. Miejscowości te wchodziły w skład archidiakonatu kamieńskiego, czyli jednostki administracyjnej arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
Siedzibą archidiakonatu kamieńskiego był niedaleki Kamień Krajeński. Od 1512 r. rezydował tam archidiakon, który miał w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego sprawować kontrolę nad lokalnymi duchownymi. Archidiakonat powołał abp Jan Łaski, który pisał wprost o gorszącym życiu miejscowych księży. Dlatego nowo powołany archidiakonat miał przynieść poprawę obyczajów miejscowego duchowieństwa, nad którym łatwiej było zapanować z pobliskiej miejscowości, niż z dalekiego Gniezna.
Wróćmy do dokumentu arcybiskupa Gembickiego z 1617 r. Zanim ów dokument powstał, hierarcha zwołał całe duchowieństwo archidiakonatu kamieńskiego na kongregację, której owocem był zbiór ordynacji i dekretów, które 30 stycznia 1617 r. zostały przekazane ówczesnemu archidiakonowi kamieńskiemu, ks. Janowi Gleissen Doręgowskiemu. W tych aktach znajdujemy ciekawy spis najróżniejszych przewinień duchownych z tego terenu.
Dokument podzielono na dwie części: pierwsza, krótsza nosi nazwę „Inhabiles sacerdotes”, czyli "Kapłani niegodni" i zawiera pięć nazwisk. Druga, nieco dłuższa, nazwana została „Poenas contra exscessivos sacerdotes”, czyli „Kary na występnych kapłanów”. Tu zawarto 15 nazwisk.
Słuchaj odcinka:
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli kary na występnych kapłanów
Źródła:
Instrumentus erectionis Archidiaconatus Camenensis, cur. P. Panske, Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu (dalej: Fontes TNT), nr 11, 1907;
Ordinationes et decreta Archiepiscopi Gembicki, cur. P. Panske, Fontes TNT nr 11, 1907;
Literatura:
A. Mietz, Archidiakonat kamieński archidiecezji gnieźnieńskiej: struktura terytorialna i stan kościołów w czasach staropolskich 1512-1772, Włocławek 2005;
P.P. Mynarczyk, Nieobyczajne postępowanie kapłanów z archidiakonatu kamieńskiego w początkach XVII w. na postawie fragmentów Ordinationes et Decreta Archiepiscopi Gembicki anno 1617, "Zeszyty Chojnickie", nr 23, 2008, s. 11-16.
- wtorek, 14 maja 2024 10:19
Powiat kościerski
Stawił się w komisariacie w związku z policyjnym dozorem. Okazało się jednak, że jest poszukiwany w innej sprawie
- wtorek, 14 maja 2024 10:10
Sport ◆ Gmina Miastko
Zapaśnik z Miastka Arkadiusz Kułynycz komentuje swój awans na Igrzyska Olimpijskie w Paryżu
- wtorek, 14 maja 2024 10:09
Gmina Stara Kiszewa
Samochód osobowy uderzył w drzewo. Kościerska policja ustala szczegóły wypadku w gminie Stara Kiszewa
- wtorek, 14 maja 2024 10:08
Powiat tucholski
Pozostałości po wojnie wciąż groźne. Niebezpieczne znalezisko w gminie Kęsowo
- wtorek, 14 maja 2024 9:26
Sępólno Krajeńskie
Waldemar Stupałkowski rozpoczyna właśnie swoją siódmą kadencję w roli burmistrza Sępólna Krajeńskiego (ROZMOWA)
- wtorek, 14 maja 2024 8:44
Kościerzyna
Państwowa Szkoła Muzyczna w Kościerzynie zaprasza dziś (14.05.) na darmowy koncert fortepianowy
- wtorek, 14 maja 2024 7:57
Powiat kościerski
Zakończyła się modernizacja drogi wojewódzkiej 235 w Kaliszu, w powiecie kościerskim. "Nowa, wzmocniona nawierzchnia"
- wtorek, 14 maja 2024 6:57
Człuchów
Nie będzie zmian na kluczowych stanowiskach w Urzędzie Miejskim w Człuchowie
- poniedziałek, 13 maja 2024 13:13
Chojnice Rozmowa w Weekend FM
Marta Wieczorkiewicz z Chojnic zaprasza do kina w ChCK. Dziś premiera "Memento mori"
- poniedziałek, 13 maja 2024 12:53
KONKURS
Weekend na koncercie. Wygraj bilety na koncert grupy PECTUS w Sępólnie Krajeńskim
- poniedziałek, 13 maja 2024 12:08
Bytów
Dziś w nocy rusza remont nawierzchni dróg wojewódzkich w Bytowie
- poniedziałek, 13 maja 2024 12:07
Stężyca
Zwycięstwo było blisko, ale jest tylko punkt. Radunia Stężyca zremisowała na wyjeździe z rezerwami ŁKS-u Łódź 2:2
- poniedziałek, 13 maja 2024 11:52
Powiat człuchowski
Mają wrócić karetki do Debrzna i Przechlewa, ale ma być mniej ambulansów w nocy. "Nie jest to dobry plan dla naszego powiatu"
- poniedziałek, 13 maja 2024 11:15
Gmina Kościerzyna
Kościerska policja zatrzymała kierowcę toyoty. W terenie zabudowanym pędził prawie 100 km na godzinę
- poniedziałek, 13 maja 2024 11:10
Gmina Brusy
Śmigłowiec LPR zabrał 13-latka do szpitala. Policja ma wstępne ustalenia dotyczące wypadku w gm. Brusy
- poniedziałek, 13 maja 2024 10:53
Tuchola
"Takie pogrzeby nie odbywają się często". Zbiorowy pochówek szczątków w Tucholi
- poniedziałek, 13 maja 2024 10:45
Chojnice
Główne wejście do budynku chojnickiego dworca nieczynne. Powodem jest awaria drzwi automatycznych
- galeria: 15
- poniedziałek, 13 maja 2024 9:56
Sport ◆ Chojnice
Jeremi i January Szczukowscy z ChKŻ Chojnice drudzy w eliminacjach do Mistrzostw Świata i Mistrzostw Europy Juniorów
- poniedziałek, 13 maja 2024 9:49
Kościerzyna
Zmiana organizacji ruchu w Kościerzynie. Rozpoczynają się prace na wyniesionym skrzyżowaniu ulic Brzechwy i Sienkiewicza
- poniedziałek, 13 maja 2024 8:39
Sępólno Krajeńskie
Ochotnicy z sępoleńskich jednostek OSP świętowali Dzień Strażaka
- poniedziałek, 13 maja 2024 8:32
Powiat tucholski
Nowy starosta tucholski Andrzej Urbański: Chciałbym uniknąć kolejnego programu naprawczego
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
10:10Zapaśnik z Miastka Arkadiusz Kułynycz komentuje swój awans na Igrzyska Olimpijskie w Paryżu
9:56Jeremi i January Szczukowscy z ChKŻ Chojnice drudzy w eliminacjach do Mistrzostw Świata i Mistrzostw Europy Juniorów
22:38"To było lanie, którego się nie spodziewaliśmy". Polonia Bytom zabawiła się z Chojniczanką. Wygrała w Chojnicach aż 4:1
8:21Kajakarze opanują Jezioro Rychnowskie. Jutro (12.05.) w Człuchowie II Memoriał Kajakowy im. Ryszarda Jękota
8:19Chojniczanka gra dziś (11.05.) u siebie z Polonią Bytom
Ostatnio dodane artykuły:
10:19Stawił się w komisariacie w związku z policyjnym dozorem. Okazało się jednak, że jest poszukiwany w innej sprawie
10:10Zapaśnik z Miastka Arkadiusz Kułynycz komentuje swój awans na Igrzyska Olimpijskie w Paryżu
10:09Samochód osobowy uderzył w drzewo. Kościerska policja ustala szczegóły wypadku w gminie Stara Kiszewa
10:08Pozostałości po wojnie wciąż groźne. Niebezpieczne znalezisko w gminie Kęsowo
9:26Waldemar Stupałkowski rozpoczyna właśnie swoją siódmą kadencję w roli burmistrza Sępólna Krajeńskiego (ROZMOWA)
8:44Państwowa Szkoła Muzyczna w Kościerzynie zaprasza dziś (14.05.) na darmowy koncert fortepianowy
7:57Zakończyła się modernizacja drogi wojewódzkiej 235 w Kaliszu, w powiecie kościerskim. "Nowa, wzmocniona nawierzchnia"
6:57Nie będzie zmian na kluczowych stanowiskach w Urzędzie Miejskim w Człuchowie
13:13Marta Wieczorkiewicz z Chojnic zaprasza do kina w ChCK. Dziś premiera "Memento mori"
12:08Dziś w nocy rusza remont nawierzchni dróg wojewódzkich w Bytowie