- niedziela, 25 kwietnia 2021 11:15
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli "kary na występnych kapłanów"
Tym razem przyjrzymy się sprawom obyczajowym z początków XVII wieku.
Obecnie jakby częściej słyszy się lub czyta informacje o duchownych, którzy w jakiś sposób naruszyli normy obyczajowe lub prawne. Wydaje się jednocześnie, że kiedyś takie rzeczy nie miały miejsca. Tymczasem, jak można się dowiedzieć z lektury starych, kilkusetletnich dokumentów, kiedyś mimo wszystko nie było dużo lepiej.
Prześledźmy to na podstawie dokumentów kościelnych z pierwszej połowy XVII w., i to w dodatku z naszego regionu. To Ordiantiones et Decreta Archiepiscopi Gembicki, dokument pochodzący z 1617 r., a wydany drukiem w 1907 r. przez ks. Pawła Panske w Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Są w nim opisane pewne wybryki lokalnych duchownych, ze wskazaniem nazwisk i miejscowości, w jakich pełnili posługę. Miejscowości te wchodziły w skład archidiakonatu kamieńskiego, czyli jednostki administracyjnej arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
Siedzibą archidiakonatu kamieńskiego był niedaleki Kamień Krajeński. Od 1512 r. rezydował tam archidiakon, który miał w imieniu arcybiskupa gnieźnieńskiego sprawować kontrolę nad lokalnymi duchownymi. Archidiakonat powołał abp Jan Łaski, który pisał wprost o gorszącym życiu miejscowych księży. Dlatego nowo powołany archidiakonat miał przynieść poprawę obyczajów miejscowego duchowieństwa, nad którym łatwiej było zapanować z pobliskiej miejscowości, niż z dalekiego Gniezna.
Wróćmy do dokumentu arcybiskupa Gembickiego z 1617 r. Zanim ów dokument powstał, hierarcha zwołał całe duchowieństwo archidiakonatu kamieńskiego na kongregację, której owocem był zbiór ordynacji i dekretów, które 30 stycznia 1617 r. zostały przekazane ówczesnemu archidiakonowi kamieńskiemu, ks. Janowi Gleissen Doręgowskiemu. W tych aktach znajdujemy ciekawy spis najróżniejszych przewinień duchownych z tego terenu.
Dokument podzielono na dwie części: pierwsza, krótsza nosi nazwę „Inhabiles sacerdotes”, czyli "Kapłani niegodni" i zawiera pięć nazwisk. Druga, nieco dłuższa, nazwana została „Poenas contra exscessivos sacerdotes”, czyli „Kary na występnych kapłanów”. Tu zawarto 15 nazwisk.
Słuchaj odcinka:
Odcinek 2. Poenas contra excessivos sacerdotes, czyli kary na występnych kapłanów
Źródła:
Instrumentus erectionis Archidiaconatus Camenensis, cur. P. Panske, Fontes Towarzystwa Naukowego w Toruniu (dalej: Fontes TNT), nr 11, 1907;
Ordinationes et decreta Archiepiscopi Gembicki, cur. P. Panske, Fontes TNT nr 11, 1907;
Literatura:
A. Mietz, Archidiakonat kamieński archidiecezji gnieźnieńskiej: struktura terytorialna i stan kościołów w czasach staropolskich 1512-1772, Włocławek 2005;
P.P. Mynarczyk, Nieobyczajne postępowanie kapłanów z archidiakonatu kamieńskiego w początkach XVII w. na postawie fragmentów Ordinationes et Decreta Archiepiscopi Gembicki anno 1617, "Zeszyty Chojnickie", nr 23, 2008, s. 11-16.
- środa, 15 maja 2024 12:36
Gmina Czarna Dąbrówka
Brutalne zabójstwo w Rokicinach w powiecie bytowskim. Niedzielny pożar był tylko próbą zatarcia śladów zbrodni
- środa, 15 maja 2024 12:19
Gmina Miastko
Prezes i rada nadzorcza szpitala w Miastku zrezygnowali z funkcji. Powodem jest finansowa sytuacja placówki
- środa, 15 maja 2024 11:36
Gmina Kamień Krajeński
Prokuratura w Tucholi wnioskuje do sądu o warunkowe umorzenie postępowania w sprawie jednej z sióstr z DPS w Kamieniu Krajeńskim
- środa, 15 maja 2024 11:19
Gmina Kamień Krajeński
Prokuratura w Tucholi umarza postępowanie dotyczące sprzątania kościoła przez podopiecznych DPS w Kamieniu Krajeńskim
- galeria: 20
- środa, 15 maja 2024 11:13
Tuchola
Powiatowy Dzień Strażaka w Tucholi z uroczystym ceremoniałem powołania nowego komendanta (FOTO)
- środa, 15 maja 2024 10:45
Chojnice
Pierwsze obrady Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej Chojnic. "Naszych reprezentantów nie ma"
- środa, 15 maja 2024 10:31
Sępólno Krajeńskie
Biblioteka Publiczna w Sępólnie Krajeńskim zaprasza na spotkanie z Władysławem Dobberem, autorem książki o Pojezierzu Krajeńskim
- środa, 15 maja 2024 10:09
Chojnice
Arsenał broni w mieszkaniu chojniczanina. Policjanci znaleźli także kradzione auta i narkotyki
- galeria: 20
- środa, 15 maja 2024 9:31
Sport ◆ Chojnice
Rywalizowali o to, kto jest najlepszy w szachach błyskawicznych na północy Polski (FOTO)
- środa, 15 maja 2024 9:29
Kościerzyna
"Priorytetem jest teraz organizacja Światowego Zjazdu Kaszubów" - mówi nowy wiceburmistrz Kościerzyny Tomasz Szala (ROZMOWA)
- galeria: 3
- środa, 15 maja 2024 9:28
Sport ◆ Człuchów
Polstyr Człuchów znów zdobył dwa złote medale Długodystansowych Mistrzostw Polski w Wyścigach Smoczych Łodzi (FOTO)
- środa, 15 maja 2024 8:39
Sport ◆ Człuchów
Już tylko cud może sprawić, że wychowanek kajakowej sekcji Piasta Człuchów Norman Zezula pojedzie na Igrzyska Olimpijskie w Paryżu
- środa, 15 maja 2024 7:05
Sępólno Krajeńskie
1 tys. 350 zł podwyżki dla burmistrza Waldemara Stupałkowskiego uchwaliła Rada Miejska Sępólna Krajeńskiego
- wtorek, 14 maja 2024 14:05
Chojnice Rozmowa w Weekend FM
"Pielęgnowanie miłości do poezji i muzyki stało się moją ścieżką duchową". Emilia Pawłowska zaprasza na koncert w Chojnicach
- wtorek, 14 maja 2024 13:16
Człuchów
Do 17 maja trwają zapisy na dwa jubileuszowe przeglądy piosenek w Człuchowie
- galeria: 2
- wtorek, 14 maja 2024 12:06
Gmina Chojnice
Ekologiczna nowinka w Charzykowach. Powstał tu zielony parking (FOTO)
- wtorek, 14 maja 2024 11:56
Powiat człuchowski
W środę poznamy nowe władze powiatu człuchowskiego. Na razie wybrano tylko prezydium Rady Powiatu
- galeria: 5
- wtorek, 14 maja 2024 10:54
Sport ◆ Człuchów
Dziesięć medali kajakarzy Polstyru Człuchów w II Memoriale Ryszarda Jękota (FOTO)
Podcasty Weekend FM
Zobacz również:
Im możesz pomóc:
Sport:
9:31Rywalizowali o to, kto jest najlepszy w szachach błyskawicznych na północy Polski (FOTO)
9:28Polstyr Człuchów znów zdobył dwa złote medale Długodystansowych Mistrzostw Polski w Wyścigach Smoczych Łodzi (FOTO)
8:39Już tylko cud może sprawić, że wychowanek kajakowej sekcji Piasta Człuchów Norman Zezula pojedzie na Igrzyska Olimpijskie w Paryżu
10:54Dziesięć medali kajakarzy Polstyru Człuchów w II Memoriale Ryszarda Jękota (FOTO)
10:10Zapaśnik z Miastka Arkadiusz Kułynycz komentuje swój awans na Igrzyska Olimpijskie w Paryżu
Ostatnio dodane artykuły:
12:36Brutalne zabójstwo w Rokicinach w powiecie bytowskim. Niedzielny pożar był tylko próbą zatarcia śladów zbrodni
12:19Prezes i rada nadzorcza szpitala w Miastku zrezygnowali z funkcji. Powodem jest finansowa sytuacja placówki
11:36Prokuratura w Tucholi wnioskuje do sądu o warunkowe umorzenie postępowania w sprawie jednej z sióstr z DPS w Kamieniu Krajeńskim
11:19Prokuratura w Tucholi umarza postępowanie dotyczące sprzątania kościoła przez podopiecznych DPS w Kamieniu Krajeńskim
11:13Powiatowy Dzień Strażaka w Tucholi z uroczystym ceremoniałem powołania nowego komendanta (FOTO)
10:45Pierwsze obrady Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej Chojnic. "Naszych reprezentantów nie ma"
10:31Biblioteka Publiczna w Sępólnie Krajeńskim zaprasza na spotkanie z Władysławem Dobberem, autorem książki o Pojezierzu Krajeńskim
10:09Arsenał broni w mieszkaniu chojniczanina. Policjanci znaleźli także kradzione auta i narkotyki
9:31Rywalizowali o to, kto jest najlepszy w szachach błyskawicznych na północy Polski (FOTO)
9:29"Priorytetem jest teraz organizacja Światowego Zjazdu Kaszubów" - mówi nowy wiceburmistrz Kościerzyny Tomasz Szala (ROZMOWA)